Saç



Saç, başın üst ve arka kısmındaki kıllar. Vücudun diğer kısımlarında çıkan kıllar belirli bir uzunlukta kalmasına rağmen, saçlar hiç kesilmediği takdirde 70 yaşlarında on metreyi geçebileceği hesaplanmaktadır. Kafatasını sıcağa-soğuğa karşı koruyan saçlar, yaklaşık 100.000 civarında kıldan meydana gelir. Deriden yatık olarak çıkarlar. Kök kısmında saçı heyecan, soğuk gibi durumlarda dikleştiren kaslar bulunur. Saçların kesitleri daire biçimi veya yassı olabilir. Daire kesitli saçlar düz ve uzun, yassı kesitlilerse kıvırcıktır. Sarışın saçlar, koyu saçlardan daha yumuşak ve incedir.



Saçların renk ve şekli ırklara ve yaşlara göre değişir. Deri, göz ve kıllarında doğuştan boya maddesi bulunmayan Albinoların (Akşınların) saçları beyazdır. Anglosakson ve İskandinav ırklarında kumral; güney ırklarında siyah; Galyalı Keltlerde ise esmerdir. Küçük yaşlarda kumral olan saçlar, yaş ilerledikçe koyulaşır.

Saçın, büyüme hızı ortalama günde 0,3 mm ile 0,4 mm'dir. İlk devrelerde saç kıllarının boyu 5 cm'ye yaklaşır. Sonra belirli bir duraklama devresinin akabinde tekrar büyümeye başlar. Her saç kılının büyüme ve duraklama devreleri birbirinden bağımsız olduğu için bir kıl büyürken diğer kıl dökülebilir. Yeni doğan bebeklerde bütün kıllar aynı devrede bulunur. Bu sebeple 2-3 haftalık bebeklerde aniden saç dökülmesi görülür. 6 aydan sonra saçlar yetişkinlerin saç düzenine uyar.

Erkeklerde saçların dökülmesi alnın iki yanında ve tepede olur. Kadınlarda ise dökülme, saçların seyrekleşmesi şeklinde kendini gösterir.

Yaş, ırk, irsi ve hormonların durumuna göre değişik saç şekilleri meydana gelir. Japon, Çin ve Kızılderili ırklarda fazla saç dökülmesi olmaz.

Saç ağarması, saça renk veren pigment boya maddesinin azalmasından ileri gelir. Üzüntülü bir halde saçların birden beyazlaşması renk değişiminden olmayıp, siyah kılların dökülmesi ve daha dayanıklı beyaz saçların kalmasından ileri gelir.

Saçların dökülmesine, doğrudan saçlarla ilgili mikrobik hastalıklar sebep olabildiği gibi vitaminsizlik, açlık, şeker hastalığı, akut, hormon bozukluğu gibi, bünyedeki herhangi bir rahatsızlık da sebep olabilir. Kellik, saçkıran, kepek, dazlaklık belli başlı saç hastalıklarıdır.

Kellik denen saç hastalığı, bir mantar enfeksiyonu olup, yeniden çıkmayacak şekilde saçları döker. Kemoterapi veya Kanser ilaçları kullanımı da yeniden çıkmak üzere saçların dökülmesine sebep olabilir.