Akordeon



Akordeon ağız armonikası ve harmonium türünden bir çalgıdır. Bunların hepsi çok dilcikli müzik aletleridir. Bir ağızdan giren havanın metal dilcikleri titreştirmesiyle belli notalarda ses çıkarırlar. Sesin perdesi bu dilciklerin uzunluğuyla ayarlanır ve bir tuşa basılarak çalınır.


Akordeonda gerekli hava açılıp kapanan bir körükle sağlanır. Bu her iki yönede hava akımı oluşturur, ama dilcikler yalnız tek yönde ses verirler. İki yönde de aynı notayı elde edebilmek için, birbirine ters yönde yerleştirilmiş iki dilcik gereklidir. Her birinin ön tarafına havanın geriye üflememesi için tek yönlü birer supap takılıdır.

Dilcikler, genellikle alüminyum bir dilcik yatağına takılı yaylı bir çelikten oluşur. Dilcik sayısı 5 ile 300 arasında değişir. Akordeonda değişik tonları elde etmeye yarayan birkaç perde vardır.

Bazı basit çalgılarda her nota için bir tek dilcik bulunur. Böylece bir dil, körük açılıp kapanırken iki ayrı notada ses verir. Bu düzenleme, gereken dilcik sayısını yarıya indirir, ama ton çeşitlemesi kısıtlıdır.

Mukavva şeritlerden yapılmış olan körüğün üzeri, kumaşla kaplanarak birbiri üzerine katlanabilir olması sağlanır. Körüğün çabukça yıpranan köşeleri deri ve metalle kaplanır. Akordeon 19.yy.ın başlarında bulunmuştur.