Balon



Balon havadan hafif, motorsuz bir hava taşıtıdır. Uçak, planör gibi kendilerini havada tutacak dinamik kaldırma kuvvetlerini yaratmak için sürekli hareket etmek zorunda olan havadan ağır araçların tersine, balon statik kuvvetle yükselir ve bunu oluşturmak için sürekli hareket etmesi gerekmez. Balonda motor bulunmaz ve tümüyle rüzgar yönüne bağlı kalarak yer değiştirir.
Balonun kendi ağırlığı yerini aldığı ağırlığa eşit olduğu zaman balon dengededir. Hava içinde aşağıya yukarıya doğru hareket etmez. Balonun yapıldığı malzeme, sepet bölümü ve içindeki tüm kişilerin ağırlığı, havadan daha fazla olduğu için. Balonun havadan daha hafif bir gazla doldurulması gerekir. Hidrojen, helyum ısıtılmış hava en uygun gazlardır.


Balon çeperinin dokusundan kaçakları önlemek için, kumaşa kauçuk ya da neopren emdirilir. Gazlı balonların zarfı küreseldir. Bağlanacak ağırlıkların eşit olarak dağılabilmesi için üzerine file geçirilir. File ipleri balonun altında birleşerek, bir yük halkasına bağlanır. Kişileri ve donanımları taşıyan sepet, bu halkaya asılır.

Zarf tümüyle kapalı değildir. Alt kesimde ağız yada sap denilen düz, uzun ve açık bir tüp bulunur. Balon yükselirken atmosfer basınca azalır ve balon içindeki gaz genleşir. Ağız genleşen gazın fazlasının atılmasını sağlar. Böylece iç basınçtan dolayı balonun patlaması önlenir. Balon alçalmaya başlayınca ağız kendiliğinden kapanır. Bu durum, havanın zarf içine girip hidrojenle birleşerek yanıcı bir karışım oluşturmasına engel olur.

Hidrojen balonu yükselmek için ağırlığını sürekli azaltmak gerekir. Alçalmak istediğinde balonun üstündeki küçük bir supap, sepete kadar uzanan ip yardımıyla açılır.

Sıcak havalı balonlarda zarf çok hafif bir gereçten, genelliklede gözenekliliği azaltmak için poliüretan kaplanmış yırtılmaz naylondan yapılır. Yük, zarfın içine dikilmiş naylon ipler aracılığıyla, balonla bütünleşik bir biçimde taşınır. Bu naylon iplere çelik tellerle bağlanmış bir brülör, gazlı balondaki taşıma halkası ile aynı düzeye gelecek biçimde asılmıştır. Sepet, brülör bölümden çelik tellerle ya da sallantısız bir bağlantı ile aşağı sarkıtılır. Balonun altında brülörden gelen sıcak havanın girmesi için büyük bir açıklık vardır. Modern bir sıcak hava balonun brülörü propan gazıyla çalışır. Bu yakıt aygıtın altındaki tüpten, basınçla brülör jetlerine püskürtülür. Sıcak havalı balonlarda yükselmek istenirse brülörü çalıştırır, alçalmak istenirse kapatıp havanın soğuması beklenir.

Balonun üst bölümünde bulunan bir parçaya yırtma flapı adı verilir. Balon yere indirildiğinde çabucak açılarak, balonun kısa zamanda söndürülmesini sağlar.