Bellek

Bilgisayar dalında bellek veriyi belli bir süre için saklayabilen birimlere verilen isimdir.

İlk bilgisayarlarda bellek yoktu. Onun yerine süngü ve röle ile katot lambaları kullanılmakta idi. Yazılımlar ve veriler tamamen diğer medyumlara geçirilmekte idiler. Msl. Teleteks şeritleri veya delikli kartlar.İlk dijital bilgisayarlarda röleler bellek için kullanılmış. Daha sonra katot lambaları yanında yüzük şeklinde olan manyetik demir (ferrit) çekirdekler kullanılmış. Terek düzeninde tellere geçirilen bu demir yüzükler akımı aldığında mıknatıslaşmakta ve bu durumu kaybetmemekte idiler. Ama her okuma sürecinde hafıza bilgisini kaybetmekte idiler. Yapısal özelliği nedeni ie büyük mekanlara ihtiyaç vardı. Tipik bir büyük bilgisayar olan Telefunken TR440 nın 1970 senesinde belleği 48bit lik 192.000 kelime yani bir Megabyte eşit idi.

1985'te satın alınan bir PC (Commodore PC10) de 64 KByte belleğe sahip iken 1990 da alınan bir PC de 1 MBye belleği bulunabiliyordu. 2005 de ise bu 512 Megabyte veya daha çok olabilir. Günümüzün PC lerinde kullanılan OS (Windows, Linux, BeOs vs) ler bellek canavarları olup, yukarıya doğru sınır tanımamaktadırlar (tabii bu sınır var olup şu an pratik olarak ulaşılamamakta). Ana kartlarda bulunan Chipset (yonga) tipine göre üst sınır olup bunların açıklamaları üreticinin İnternet sayfasında veya kılavuzunda bulunmaktadır.

Transistörün bulunuşu ile birlikte büyük atılımlar olmuş. Bugün entegre devre imkanları ile en modern bilgisayar sistemleri donatılmaktadır.

Bellek genelde bilgisayarlar için kullanılan geçici veya sabit hafıza ünitesine denir. Bir bilgisayarın belleğine verilerle kullanılan yazılımları geçici olarak yerleştirilebilen ve daha sonra değiştirilmeden çağırılabilen hafıza yeridir. En hızlı erişilebilme hızına sahiptirler. Hafızadaki bilgileri devamlı tutabilmek için belirli zaman içinde akımını tazelemek zorunda kalınabilir (msl. 100Mhz). Erişilme hızı ise nano saniye (msl. 10ns) hızı ile gösterilir. Bilgisayarda çeşitli bellek öğeleri vardır. Bunlar arasında RAM (Random Access Memory), ( (EP)ROM=sabit hafıza), Cache (ara bellek), FlashRAM (koruyucu bellek; akım olmadan uzun süre saklayabilen bellek).

Bugün PC ve Apple bilgisayarlarda SDRAM, DDR-RAM, VRAM bellek modülleri kullanılmaktadır. Baş döndürücü hızla gelişen bilgisayar branşında çeşitli medyum buluşları tanıtılmakta, kısa zaman içinde tekrar unutulmaktadır.

Veriyi tutabilme açısından iki bellek durumu incelenebilir.

Geçici bellekler veriyi tutabilmek için elektrik akımına ihtiyaç duyan tiplerdir. RAM (Random Access Memory) en bilinen örnektir.

Geçici olmayan bellekler veriyi tutmak için elektrik akımına ihtiyaç duymayan tiplerdir. ROM (Read Only Memeory), Sabit diskler, disketler, CD, DVD gibi optik ortamlar, teypler bu sınıfa girer.

Bellek kelimesi daha çok geçici bellekler için kullanılır.