Bowling

TARİHÇESİ

Bowlingin izleri en az 7000 yıl öncesine Mısır'a kadar dayanıyor. Oyunun bu günkü biçimi 3 yada 4.Yüzyılda Almanya' da uygulanan dinsel bir törenden çıktı. Bu törende spor ve savunma amacıyla taşınan "Kegel" adlı sopalar,uzun bir yolun sonuna dizilir ve taş bir topla bu sopaları deviren kişinin günahlarından arınacağına inanırlardı.İki yüzyıl kadar sonra,dinsel anlamını yitiren oyun özellikle soyluların ve toprak sahiplerinin uğraştığı gözde bir eğlence haline geldi.

Zamanla çapı büyütülen top, 15.Yüzyıldan sonra öteki Avrupa ülkelerine de yayıldı . 16.Yüzyılda İskoçya' ya girdi ve buradan da İngiliz egemenliğindeki topraklara aktarıldı.

Dokuz pinli bowling Amerika' ya Felemenk göçleriyle girdi ve hızla yayıldı. Ama salgın bir kumar biçimini alınca bir çok eyalette yasaklandı.

18.Yüzyıl başlarında, yasaların yalnızca dokuz kukalı bowlingi kapsamasından yola çıkılarak 10.pin eklendi ve oyun yeniden canlandırıldı.

1895'te kuralları ve malzemeleri standartlaştırmak amacıyla kurulan ve yalnızca erkek oyuncuları kapsayan Amerikan Bowling Kongresi 1901'de ilk ulusal şampiyonayı düzenledi. 1916 yılında kurulan Uluslararası Kadınlar Bowling Kongresi ertesi yıl ulusal turnuva düzenlemeye başladı.

1952 yılında otomatik kuka yerleştiricisinin bulunmasıyla , bowling köklü bir değişim geçirdi ve bowling salonlarının sayısı hızla arttı.

TERİMLERİ

Lane: Topun yuvarlandığı ahşap kulvar
Pin: Devrilen lobut şeklindeki kukalar
Strike (X): İlk atışta 10 pin'i birden devirmek
Spare (/): İki atışta 10 pin'i birden devirmek
Gutter veya Channel: Lane'lerin iki yanındaki oyuk kanallar
Split: 1. atış sonunda iki veya daha fazla pinin birbirinden uzak kalması (1.pin devrilmiş olmalı)
Frame: Bir set oyunun her 10 tanesinin biri, scoreboard'da buna karşılık gelen kutucuk.
Double: İki kez arka arkaya yapılan strike şeklidir.
Triple / Turkey: 3 kez arka arkaya yapılan strike şeklidir.
Bumper: Lane'lerin iki yanında yükselerek gutter'lara topun düşmesini önleyen sistem
Faul: Atış sırasında saha önündeki siyah çizgiye basılması halidir. Değerlendirmede puan almaz ve atışınız geçersiz sayılır.
Armswing: Kolun sarkaç hareketi ile topu geriye ve ileriye sallaması
Miss (-): Topun hiç bir pine çarpmadan geçmesi veya kanala düşmesi halidir.

ATIŞLAR
Straight: Düz Hook: Falso
Curve: Kavis Reverse /Back-up: Ters Falso

PUANLAMASI

Bir bowling oyununda her oyuncuya dönüşümlü olarak 10 kere sıra gelir ve sırası gelen oyuncu iki atış yaparak tüm pinleri (10 adet) devirmeye çalışır.

Oyuncu atış sonrasında tüm pinleri devirmemiş ise sadece devirdiği pin sayısı kadar puan alır.(Örneğin, oyuncu 6 pin devirmiş ise 6 puan alır) İki atış sonunda elde edilen puanların toplamı bir sonraki puana eklenir.

Tüm pinlerin ilk atışta devrilmesi (X) ile belirtilir ve buna Strike denir. Strike yapan oyuncu pinlerin hepsini devirdiği için ikinci atışını yapamaz ve sıra tekrar kendisine gelinceye kadar hanesine puan yazılmaz. Strike'tan sonraki 2 atışının toplam sonucuna 10 puan eklenir ve önceki puanı ile toplanarak sıradaki boş puan hanesine yazılır.

Oyuncu ikinci atışının sonunda tüm pinleri devirmiş ise (/) işareti ile gösterilir ve Spare denir ve sıra tekrar kendisine gelinceye kadar hanesine puan yazılmaz. Spare'den sonraki ilk atışında alınan puana 10 eklenerek önceki puanı ile toplanıp sıradaki boş puan hanesine yazılır.

İyi bir skor elde etmek için Strike veya Spare sonrasındaki ilk atışlarda yüksek puan almak önemlidir. 10. oyunda Strike yapan oyuncu 2 atış, Spare yapan oyuncu 1 ekstra atış hakkı kazanır.

ATIŞ ÇEŞİTLERİ

Straight / Düz Atış: Topa hiç falso verilmeden yapılan atıştır. Fakat topun denge noktalarındaki farklılıklar, lanelerin durumu, atıştaki ufak bilek hareketleri ile bu atışın yapılmasını zorlaştırır.
Hook / Falsolu Atış: Topu atarken bilek açısı ile topa hafifçe yön verilir. Top hafif bir eğim izleyerek pinlere ulaşır.
Curve / Kavisli Atış: Falsolu atışa göre çok daha büyük bir kavis çizer. Atış anında bilek açısı ile topa bolca kavis verilir.
Reverse - Back-up / Ters Falsolu Atış: Top falsolu atışın tam tersi bir hareket izler ve soldan sağa doğru gider.

MALZEMELERİ

Bowling Topu: Bowling topları farklı ağırlıklardadır. En iyi oyununuzu sergileyebilmek için uygun ağırlıkta Bowling topu seçimini yapmalısınız. Rainbowl Lane görevlilerimiz bu konuda size yardımcı olacaktır. Başlangıç seviyesini geçtiğiniz zaman topunuzun ağırlığını arttırabilirsiniz. Topların ağırlık özelliklerinin yanı sıra parmak deliklerinin de genişlikleri farklıdır. Topların üzerinde yer alan x-small , small, medium, large ve x-large ibareleri kendinize uygun topu seçmenizde yol gösterecektir. Kendinize uygun parmak deliklerindeki topu belirlerken dikkat etmeniz gerekenler;
Baş parmağınızın son derece rahat olması ve sürtünme olmaksızın delikten çıkabilmesi
Topta bulunan 3 deliğin birbirlerine mesafelerinin elinizin büyüklüğü ile doğru orantılı olması.

Top çeşitleri: Bowling topu seçimi son derece zor ve uzmanlık isteyen bir iştir. Topun seçiminin öneminin yanında topun kullanıcının oyun karakterine göre de ustaca delinmesi gerekir. Dolayısı ile bu konuları bilen, uzman ve birikimli kişilerden tavsiye almanız faydalı
olacaktır.

Toplar özelliklerine göre (iç yapıları, yüzeyleri, ağırlık merkezlerinin yeri gibi...) atışlarda değişik sonuçlar gösterir.

Bowling Ayakkabısı: Oyuna başlamadan önce özel bowling ayakkabılarını giymeniz şarttır. Bowling ayakkabıları değişik sertlikte yüzeylere ve farklı kayma özelliklerine sahiptir.

Ayakkabı alırken hangi elinizle topu attığınızı söylemeniz gerekir, çünkü bowling ayakkabılarının sağ ve sol tekleri farklı kayma ve durma özelliklerine sahiptir...