Uydu



Bir gezegenin çekiminde bulunarak onun çevresinde dolanan daha küçük gezegenlere uydu denir.

uydu

Uydu çevresinde döndüğü gezegen tarafından yörüngesinde tutulur. Gezegen uyduyu yerçekimi gücüyle kendisine çeker. Bir uydu kendi kendine dönmesini sürdürür. Gezegenler ve uydular yörüngelerinde milyonlarca yıl süreyle dönerler. Bunun nedeni, bunların hemen hemen boş olan uzayda hararet etmeleridir. Burada sürtünme ya da başka yavaşlatıcı etkiler çok azdır.

Bundan başka, herhangi bir gezegenin çevresindeki bir yörüngeye yeryüzünden fırlatılarak yerleştirilmiş uydulara da yapma uydu denir. Bu uyduların yörüngeye gönderilmesi ya da fırlatılması roket adı verilen güçlü motorlarla sağlanır. Belli bir yörüngesi bulunan bir uydu yeni bir yörüngeye oturtulabilir. Bu yörünge değişikliği uyduya bağlanan küçük roketler aracılığı ile yapılır. Fırlatma roketinde 3 bölüm vardır. En üstte bulunan uyduyu koruyucu bir örtü ile kaplar. Her bölümde mo-torlardan başka yakıt tankları da vardır. Birinci bölümdeki yakıt bitince bu bölüm düşer ve bir sonraki ateşlenir. Böylece roket yukarıya çıktıkça hafifler. Dolayısıyla roketin her bölümü uyduyu daha yükseğe ve daha büyük bir hıza ulaştırır. Son bölüm yörünge hızına ulaştığı zaman uydu serbest kalır. Yörünge hızı uydunun önceden saptanmış olan yörüngesinde hareket edeceği hızdır.

Bir çok uydu hiçbir zarar görmeden tekrar dünyaya döndürülür. Uydunun tekrar atmosfere girmesini sağlamak için üzerindeki küçük roketler (retro roket) ateşlenir. Bunlar roketi geriye doğru iterek yavaşlatırlar. Uydu dünyaya doğru inmeye başlar ve atmosfere girer. Dünyanın çekim gücü nedeniyle hız kazanır. Uydunun üzerinde hava sürtünmesinden doğan ısıdan korunmak için kalın ısı siperi vardır. En sonunda büyük paraşüt açılır ve uyduyu dünyanın yüzeyine yavaşça indirir.