Asansör



Asansör, yapı katları arasındaki dikey taşımacılıkta kullanılan bir araçtır. Karşıt ağırlıkla dengelenmiş kapalı bir kabinden oluşur ve elektrik motoru ile tahrik edilen tel bir halatla çekilir.


Günümüzde dakikada 120-150m yapan asansörlerin çoğunda dişli kutulu motorlar kullanılır. Daha yüksek hızlarda ise, düşük hızlı dişli kutusuz motorlar, hem hız hem de işletme masrafları açısından yeğ tutulur.

Asansör yerleştirme planlarındaki sınırlayıcı etmen, motorların ağırlığıdır. Londra Posta Kulesindeki iki motordan her biri 8 ton ağırlığındadır.

En yalın sistem, asansörün katlardan birindeki düğmeye basılmasıyla çalışmasıdır. İlk yanıt , ilk çağrıya verilir.

Yolcu asansörlerinde, genellikle boş kabinin ağırlığı ile taşınabilir yükün %40ının toplamına eşit bir karşıt ağırlık kullanılır. Bu ağırlık kabini yukarı çıkarmak için gereken güç miktarını azaltır ve inen kabinin hızını denetlemek için bir miktar hız azaltımı sağlanır.

Yolcu güvenliği, asansör tasarımının önemli bir yanını oluşturur. Kabin hızı, olağan koşullarda motor ve fren devrelerine etki eden regülatör düğmeleriyle denetlenir. Ancak inmekte olan kabinin hızı, daha önce belirlenmiş sınırı aşarsa, halatı saran makinanın üzerindeki bir regülatör birimine bağlı kablolar, güçlü fren kollarını harekete geçirir. Kollar kılavuz raylarla temas ederek, kabinin yumuşak ve güvenilir biçimde durmasını sağlar. Ayrıca, asansör şaftının tabanına yerleştirilen hidrolik yada yaylı tamponlar, kaza sonucu düşecek kabin yada karşı ağırlığı yavaşça durdurur.

Kapı iç kilitleri, bütün kapılar iyice kapanmadan, taşıyıcıyı hareket ettirmeyecek biçimde yerleştirilir. Böylece kabin kapısı kata gelip durmadan açılmaz. Ayrıca kabinin tavanlarına genellikle, katlar arasında kalan asansörden yolcuların kurtarılmasını sağlayan küçük güvenlik kapıları yerleştirilir.